Historische kleuren/Sepia
Sepia is een bruin-grijze kleur wat wordt gewonnen uit de inktzak van de zeekat. Deze inktzak bevat 20 tot 30 ml. inkt. Sepia is Grieks en betekent “Zeekat”
De zeekat
De zeekat heeft een kort, breed lichaam met acht korte armen. Het is een weekdier, maar behoort tot de inktvissen. Inwendig heeft de Sepia een platte schelp (ook wel zeeschuim genoemd) en is een prima kalkbron voor vogels als de parkiet of kanarie. Deze schelpen spoelen vooral in de zomermaanden aan op de Belgische en Nederlandse stranden.
Voortbewegen doet de sepia door water op te zuigen in de mantelholte en dit met een krachtige straal naar buiten te spuiten. Tijdens de paring verschiet de zeekat van kleur. De zeekat is een inktvisachtige en leeft langs de kusten van Oost- en Zuid-Azië. Ook langs de kust van de Middellandse Zee zijn ze te vinden. De Zeekat is een echt nachtdier wat jaagt op garnalen en krabben.
Ontwikkeling Sepia
Vlak voordat de 18e eeuw aanbrak ontwikkelde Jacob Seydelmann uit Dresden, sepia inkt tot een meer geconcentreerde vorm. Hij heeft op deze manier de sepiatint ontwikkeld voor aquarel en olieverf.
Sepia-tinten roepen een beetje het gevoel op van een oude foto. Een prachtige tint om portretten mee te realiseren. In de klassieke oudheid werd de sepia-inkt alleen voor schrijfinkt gebruikt. Met de latere ontwikkeling werd deze kleur ook gebruikt als olieverf.
Voorbeelden van werken met sepia-tint
De bruinige inkt doet denken aan nostalgie en veroudering. Wanneer sepia wordt toegepast op een moderne foto ontstaat er vanzelf een nostalgische sfeer.
Mengen
Met de sepiakleur zijn fantastische kleuren te bereiken.
Sepia mengen met Indisch geel
Wanneer je een klein tipje sepia mengt met Indisch geel, dan krijg je een fantastische kleurschakering. Supergoed te gebruiken voor een weerspiegeling en reflecties van de zon in het water. Ook het opluisteren van messing en gouden onderwerpen is deze tint fantastisch!
Indisch geel
Deze goud-gele, warme kleur werd in vroeger tijden gewonnen uit de urine van koeien. Bolletjes pigment kwamen vanuit Azië naar Europa en stonken verschrikkelijk. Men ontdekte in Europa dat in een bepaald dorp in Azië koeien werden gevoerd met mangobladeren. De urine die daardoor ontstond was knalgeel. Deze urine werd ingekookt en daar konden uiteindelijk bolletjes van worden gevormd. Het is nog niet helemaal zeker of dit verhaal helemaal waar is, echter deze fantastische kleur is tegenwoordig in synthetische vorm verkrijgbaar.
Sepia mengen met cadmiumgeel
Een olijfgele kleur ontstaat wanneer je sepia met cadmiumgeel mengt. Het wordt een beetje een troebel olijfgeel.
Cadmium geel
Vanaf de 18e eeuw werd het mooie zachtgele napelsgeel geintroduceerd. En in de 19e eeuw verscheen het cadmiumgeel en het chromaatgeel. Allemaal dure en giftige pigmenten. Napelgeel en cadmiumgeel waren sterke kleuren. Het chromaatgeel verkleurde snel. Gelukkig zijn er nu niet-giftige synthetische pigmenten die niet verkleuren.
Met de sepiakleur als tegenhanger kan een bepaalde kleur juist warmer worden of breken. Sepia is best wel donker maar ook transparant. Sepia is een geweldige kleur om te gebruiken om zand, strand en duinen te schilderen. Vormt dan een mooie tegenhanger met de koelblauwe tinten van de lucht.
Zelf een sepia-mengsel maken
Er zijn verschillende mengsels om je eigen sepia-kleur te maken.
Raw omber mengen met Titanium wit
Oker, geel en Zinkwit
Siena mengen met Titaniumwit
Okergeel mengen met Wit en Siena
TIP
Mengen van kleuren blijft lastig. Kleuren worden beïnvloed door de omgevingskleuren. Het blijft een kwestie van experimenteren. Ben je bezig met een tekening of schilderij naar voorbeeld en wil je persé dezelfde kleur?
Knip een vierkantje uit een wit stuk papier en leg dit op je voorbeeldfoto. Ga nu aan de gang met je mengsel en vergelijk dit met de kleur binnen het vierkantje. Zo bereik je exact de kleur die je nodig hebt.
Eigen werk
Hoewel ik iemand ben die van heel veel kleur houd, maak ik af en toe toch wat werk in de wat vintage-achtige tinten.
Aquarel
Waar wordt sepia nog meer voor gebruikt?
De inkt die wordt gewonnen uit de zeekat wordt behalve voor inkt en verf ook gebruikt voor het neutraliseren van hormoongebruik. Vooral bij het langdurig slikken van de PIL. Ook bij het gebruik van een spiraaltje met hormonen, een prednisonkuur en inhalers die corticosteroïden bevatten is sepia het aangewezen product om hormonen teniet te doen. Bij het innemen van een middel wat Sepia bevat zal het hormonale evenwicht snel herstellen.
Wil je nog meer lezen over Historische Kleuren?
Bezoek dan mijn blog’s
Leuk filmpje waarbij ook de tint Sepia werd gebruikt. Met dank aan Lida Meines.
Leuk dat je geïnteresseerd bent in kunst en creatief bezig zijn. Ik ben Greet Bogaard, geboren in 1954 en getrouwd met Jan. Ik werk als auteur voor een tekstbureau en mede daardoor is het idee ontstaan om een website/blog te starten. De combinatie schrijven en kunst maken is helemaal mijn ding! Kunst maken en creatief bezig zijn doe ik bijna elke dag. Ik vind echt àlles leuk om te doen! Van beeldhouwen tot schilderen en tekenen. Maar ook het werken met inkt en pastelkrijt doe ik zeer regelmatig.