Geupdated januari 2024

Primaire kleuren mengen met acrylverf

Als je gaat werken met kleuren, kom je soms kreten tegen als petrol of aqua. Het is zonde om direct die kleur verf aan te schaffen. Wanneer je alle primaire kleuren in je bezit hebt, zou je eigenlijk alle tinten kunnen verkrijgen, door op de juiste wijze deze kleuren te mengen. Het is handig om ook zwart en wit te hebben.

Primaire kleuren mengen met acrylverf begint met de aanschaf van de juiste tinten. Tegenwoordig zijn de kleuren rood, geel en blauw toch een beetje anders. De kleuren die nu gebruikt worden om te mengen zijn onderstaande tinten. Magenta moet worden gezien als rood en de blauwe tint is cyaan-blauw. Natuurlijk ben je vrij om je eigen rode kleur aan te schaffen, echter deze moderne kleuren voldoen beter tijdens het mengen.

De moderne cyaan-blauwe kleur
geel
Primair geel
Magenta, het moderne rood om te mengen

 

 

 

 

 

 

 

  • Met de moderne Magentakleur kun je gewoon een rode kleur krijgen door ergeel doorheen te mengen.
  • Met meer geel krijg je een oranje tot geel-oranje tint.
  • Meng ook eens Magenta met Cyaan. Het resultaat is een prachtige paarse kleur.
  • Daarom is het verstandig om Magenta te gebruiken als primaire kleur.

Kleurencirkel

De basiskleuren kun je vinden in de kleurencirkel, een handig hulpmiddel wanneer je gaat mengen. Je kunt in de kleurencirkel de basiskleuren(primaire kleuren) vinden om te mengen tot je de secundaire kleuren hebt. Primaire kleuren mengen met acrylverf, wordt door het gebruik van de cirkel makkelijker.

Meng je de secundaire kleuren dan krijg je de tertiaire kleuren. De buitenste ring van de kleurencirkel laat de complementaire kleuren ( contrasterend ) zien.

Primaire kleuren mengen

In de 18e eeuw was dit kort gezegd rood, blauw en geel. Met deze primaire kleuren is het echter moeilijk om zuiver paars of groen te mengen. Vandaar de hierboven genoemde “moderne” primaire kleuren.

Vroeger was een kleur als cyaan en magenta nog niet verkrijgbaar.

Hieronder een filmpje hoe je kleuren kunt mengen.

Bovenstaand filmpje is van Toon Nagtegaal. Hij laat zien hoe je primaire kleuren kunt mengen met acrylverf.

Dank daarvoor! Wil je meer filmpjes zien?

Toon geeft uitleg en tekenlessen bij Tekenclub.nl 

 

Geel
Rood
Blauw

 

Geel + Rood = oranje

Geel + Blauw= groen

Rood + Blauw = paars

 

Oranje, groen en paars zijn Secundaire kleuren, verkregen uit de Primaire kleuren

Wanneer je deze secundaire kleuren gaat mengen krijg je Tertiaire kleuren

Oefenen

Om de kleuren goed onder de knie te krijgen is het handig om zelf een kleurencirkel te tekenen en deze te vullen met de primaire kleuren, secundaire kleuren enz. Op die manier kom je er achter hoe bepaalde kleuren zijn opgebouwd. Primaire kleuren mengen met acrylverf kan door het tekenen van de kleurencirkel meer inzicht geven.

Om een zo goed mogelijk pallet samen te stellen kun je de volgende kleuren gebruiken;

  • Rood  (Cadmium red en/of Crimson red) Ik gebruik zelf om te mengen altijd Magenta
  • Geel   (Lemon geel en/of Cadmium Yellow) Ik gebruik Primair geel om te mengen
  • Blauw ( Kobaltblauw en ultramarijn) Om te mengen gebruik ik altijd Cyaanblauw
  • Wit ( Zinkwit en Titaanwit) Titaanwit is meer dekkend dan Zinkwit
  • Bruin ( Burnt Sienna en van Dijck Bruin)

Zwart heb je eigenlijk niet nodig. Wanneer je een Ultramarijn blauw mengt met van Dijck bruin, krijg je een prachtige, diep zwarte tint.

Warme en koele kleuren

Warm
Koel

Warme kleuren zijn bijvoorbeeld geel en rood. Een typisch koele kleur is blauw. Wil je nu een hemelsblauwe kleur wat warm laten ogen, meng dan een drupje rood en/of geel door de hemelsblauwe kleur. Ceruleumblauw is een prachtig hemelsblauw maar wel een wat koelere kleur. Iets mengen met een drupje rood en het blauw zal warmer lijken. Wel eerst even uitproberen!

Aquarel, eigen werk ( diepte en ruimte)

Diepte en ruimte creëren in je schilderij

Ons oog zal eerder een koele kleur waarnemen dan een warme kleur. Ben je een echte landschapschilder dan weet je eigenlijk wel dat warme aardkleuren op de voorgrond en koele kleuren op de achtergrond diepte in het doek brengen.

Intensieve menging

Om een meer natuurlijke uitstraling te krijgen is het beter om de twee te mengen kleuren niet helemaal intensief te mengen. Het is prachtig wanneer er kleine kleurverschillen te zien zijn op je doek. Vooral wanneer je de natuur schildert is dit veel mooier. Misschien een keertje leuk om op deze blog te klikken.

 

Mengverhoudingen

Het mengen van verf is ook een kwestie van veel doen en oefenen. Het is logisch, dat wanneer een lichte kleur donkerder moet, je maar een hele kleine hoeveelheid nodig hebt van de donkere kleur. Wil je een donkere verf lichter maken, dan heb je meestal iets meer nodig van de lichte verf. Wil je de donkere verf lichter maken met wit, dan is Titaanwit het beste om mee te mengen. Zinkwit is transparanter en wanneer je deze gaat gebruiken om te mengen heb je veel nodig.

Intensiteit

Schilder felle kleuren naast wat mattere, neutrale kleuren, dan zal de intensiteit van de felle kleur steeds hoger zijn. Zacht-lila naast een fel-rood zal het rood nog intenser doen lijken. Wil je dat een donkere tint opvalt, dan schilder je naast deze kleur, bijvoorbeeld donker-groen een goudgele kleur.

Het mengen van kleuren

Kleuren mengen

Petrol/blauw

petrol blauw kleur mengen
petrol-blauw

Om petrol-blauw te verkrijgen meng je blauw met een vleugje grijs en hier doe je dan weer een vleugje groen bij. Zo ontstaat de blauw-groen petrolkleur. Het advies in deze is, uitproberen!

Kleuren mengen

Magenta

Magenta is de kleur die ik altijd gebruik als de primaire kleur rood. Het is een kleur die je zo kunt kopen maar ook zelf kunt maken. Meng roze met blauw en voeg om een zachtere tint te krijgen wat geel toe. Je ziet dan een perzikkleur verschijnen. Om de mooie Magentakleur te krijgen voeg je wat violet of blauw toe. Je kunt de wat lichtere variant verkrijgen maar ook een donkerdere Magenta. Het is maar net hoeveel en wat je toevoegt. Violet maakt lichter en blauw maakt donkerder. Superleuk om is te proberen!

Magenta
Kleuren mengen

Paars

Paars krijg je wanneer  je blauw met rood mengt.  Scharlakenrood en ultramarijn blauw, zijn de meeste “zuivere” vormen van rood en blauw. Zodra er groen/geel bij gaat komen, krijg je al snel bruin-achtige tinten. Paars kun je lichter maken door wit toe te voegen. dan krijg je lila tinten.

Paars!

 

 

 

 

 

 

Kleuren mengen

Roze

Gewoon roze krijg je door rood en wit te mengen. Picasso gebruikte hele bijzondere tinten roze, niet alleen maar het gewone roze. Hij mengde er een klein beetje geel, of wat blauw of groen of grijs doorheen. Gewoon een kwestie van uitproberen dus…

Kleuren mengen

Zandkleur

Als je zelf zandkleur wilt mengen, kan dat met bruin en wit. Heb je geen bruin, gebruik dan: beetje rood, beetje groen, geel en wit. Heb je ook geen groen, gebruik dan: klein beetje blauw, beetje rood, iets meer geel en wit.

Wat je ook kunt doen is een mengsel maken van Ruwe Omber of van Dijck bruin met zinkwit.

 

.Kleuren mengen

Bruin

bruin mengen

Door rood, geel en blauw goed door elkaar te mengen krijg je een mooie kleur aards bruin.

Lichtbruin kun je verkrijgen door voorzichtig wat wit aan dit bruin toe te voegen Er kan wat geel of rood worden toegevoegd om een wat warmere tint bruin te krijgen. Prachtige tint om houttinten en bakstenenkleur mee te krijgen.

Een wat koeler bruin creëer je door wat blauw toe te voegen. Mooi voor een boom in winterse sferen of blond en donker haar mee te realiseren.

Donkerbruin wordt verkregen door donkerblauw  (Pruisisch blauw) toe te voegen.

Kleuren mengen

Zwart

Zwarte verf is natuurlijk in overvloed verkrijgbaar. Toch geeft een mengsel van Ultramarijn-blauw met van Dijck-bruin, een fantastisch resultaat.

Ben je van plan zwarte verf aan te schaffen dan is er best veel keus. Een aantal soorten zijn bijvoorbeeld;

  • Oxidezwart
  • Lampenzwart
  • Zwart dekkend
  • Zwart metallic
  • Schoolbordenverf zwart
  • Ivory black
  • Roetzwart
  • Marsblack

Kleur mengen

met wit

De meeste onder ons zullen denken…wit is wit. Dat is natuurlijk ook zo, maar in de kunstenaarswereld is acrylverf verkrijgbaar die titaanwit en zinkwit in het assortiment hebben.

Het verschil zit hem in de kleurkracht en de transparantie.

 

Titaan-wit is verkrijgbaar in vele varianten. Acrylverf, spray verf, inkt, aquarelverf en olieverf

 

De wat koelere zinkwit

Titaanwit is:

  • Kleurkrachtiger
  • Een meer dekkende verf
  • Een warme tint wit (neigt naar de gele kant)

Mengen met titaanwit, om bijvoorbeeld een blauw lichter maken, vraagt minder verf.

Zinkwit is:

  • Veel transparanter
  • Een koel, blauwachtige, witte tint
  • Soms wordt zinkwit Chinees wit genoemd (aquarel)
  • Mengen met zinkwit geeft heldere kleuren

 

Het verschil tussen zink- en titaanwit zit hem in de dekkracht. Zinkwit wordt als een witter wit ervaren, een koeler wit. Terwijl  titaanwit meer wordt gezien als een warm wit. Vooral wanneer je deze witten naast elkaar op een wit papier ziet, ervaar je de verschillen. Zinkwit wordt ook meer gezien als een mengwit. Mengen met zinkwit geeft heldere kleuren.

Kleur mengen

Groen

Een mooie groene tint krijg je door blauw (cyaan) met geel (primair-geel of citroen-geel) te mengen. Wil je een mooie donkergroene tint ga dan mengen met een héél klein beetje zwarte verf. Pas op dat je niet te veel zwart toevoegt. Een paar kleine drupjes zijn voldoende. Meer geel toevoegen en je krijgt een geel/groene tint. Maak groen lichter door wat wit toe te voegen.

blauw en geel = groen
groen met een tikje zwart = donkergroen

Kleuren mengen

Aquamarijn of Turquoise

Turquoise wordt ook wel aquamarijn genoemd en zit tussen groen en blauw in. Deze kleur is verkrijgbaar in een groot aantal intense tinten. Bleek, zacht, levendig of fel. Om turquoise of aquamarijn te krijgen zal groen met blauw moeten worden gemengd. Het beste is om een kleine hoeveelheid groen te mengen met cyaanblauw.

Subtiel turquoise; Meng door het mengsel blauw (verhouding 2) met groen (verhouding 1) een klein beetje wit of grijs.

Helder turquoise;  Meng blauw, groen en citroengeel. De helderheid krijg je door wat meer geel toe te voegen. Verhouding geel (1) op blauw(5)

Ben je tevreden met de kleur, zorg dan dat je voldoende hebt gemengd om te gebruiken. Het is echt vervelend wanneer je nét een klein beetje te kort komt en nog bij moet maken. Vaak lukt het dan niet om juist de kleur te krijgen die je had…

 

 

Filmpje over het verkrijgen van alle kleuren door de primaire kleuren te mengen.

 

Met dank aan Toon Nagtegaal

Kleuren mengen: tabel

De kleurenmengen tabel laat zien hoe je bepaalde kleuren kunt krijgen door te mengen.

Kijk voor nog meer kleurmengingen op:

https://zelfkunstmaken.nl/mengen-met-blauw/

https://zelfkunstmaken.nl/mengen-met-geel/

https://zelfkunstmaken.nl/mengen-met-rood/

https://zelfkunstmaken.nl/kleuren-mengen-zwart-wit-en-grijs/

https://zelfkunstmaken.nl/groene-kleur-mengen/

https://zelfkunstmaken.nl/huidskleur-met-acrylverf/

https://zelfkunstmaken.nl/huidskleur-met-kleurpotlood/

https://zelfkunstmaken.nl/mengen-met-de-secundaire-kleuren-oranje-paars-en-groen/

 

Veelgestelde vragen

Waarom mengen met primaire kleuren?

Wanneer je de juiste primaire kleuren hebt, plus zwart en wit kun je in principe alle kleuren krijgen die je hebben wil. Dus ook een moeilijke kleur als petrol bijvoorbeeld. Mengen met kleuren vereist wel een beetje oefening. Het is echter leuk om te mengen met deze kleuren. Je leert er erg veel van!

Rood is een primaire kleur...waarom zou je deze kleur vervangen door de magentakleur?

Magenta is een moderne kleur. Wanneer je deze tint als rood gaat gebruiken zul je merken dat bepaalde kleuren makkelijker verkregen worden. Groen en paars komen beter tot hun recht wanneer je mengt met magenta. Datzelfde geldt voor cyaan-blauw.

Wat zijn secundaire kleuren?

Secundaire kleuren zijn de kleuren die je hebt gemengd uit de primaire kleuren. Dit zijn oranje, paars en groen

Wat zijn de teritiare kleuren?

Deze kleuren worden gemengd uit de secundaire en de primaire kleuren. Teritiaire kleuren worden ook wel tussenkleuren genoemd. Ze zijn samengesteld van aard. Rood-oranje, geel-groen en blauw-violet zijn o.a. teritiare kleuren..

Zijn mengverhoudingen belangrijk?

Ja, deze zijn belangrijk. Vooral wanneer je veel verf nodig hebt. Wanneer je gaat mengen met primaire kleuren, probeer dan dezelfde hoeveelheid te mengen. Dus 1 op 1. Bevalt de kleur je niet meng dan van een van beiden kleuren bij. Onthoud hoeveel je bijmengt. Dat kan bijvoorbeeld zijn 1 op 3. Dus even grof gezegd. 1 kopje op 3 kopjes. Of 1 eetlepel op 3 eetlepels. Mengen is een kwestie van uitproberen.