Wanneer je begint met schilderen, kan gekozen worden uit een enorme hoeveelheid schildergerei. Verschillende vormen, diktes en kwaliteit. Veel kunstenaars werken met een waaierpenseel maar evenzoveel eigenlijk nooit. Toch kan een waaierpenseel erg nuttig zijn om je te helpen op de juiste wijze een schilderij te creëren.
Het waaierpenseel
Met een waaierpenseel kunnen speciale effecten worden gerealiseerd, zoals het maken van hele dunne lijnen. Het glaceren van een klein oppervlak is ook een vaardigheid die met een waaierpenseel kan worden gedaan. Het gebruik van een waaierkwast geeft een mooie overgang tussen kleuren en een subtiel resultaat aan je werk. Ook effecten als golven, bladeren en grassprieten kunnen heel goed met dit penseel worden gerealiseerd. Het rechtstreeks mengen op het doek, het creëren van textuur en het verzachten van randen kan prima met een waaierpenseel worden gedaan. Fantastische kwast voor het verstrijken van gezichten en luchten en tevens een nuttig product om mee te stippelen. Het is dus écht belangrijk om een waaierkwast bij je schildersbenodigheden aan te schaffen. Veelzijdig en functioneel!
Kwaliteit van het waaierpenseel
Wanneer je een echt haren penseel platdrukt, moeten de haren daarna weer de juiste vorm aannemen. Gebeurt dit met jou waaierpenseel, dan heb je er een met een goeie kwaliteit. Dit penseel wordt gemaakt in verschillende diktes. Hoe dikker of groter het penseel is hoe hoger het nummer. De prijs van een waaierpenseel wordt voornamelijk door het formaat en de haarsoort bepaald.
Elke soort penseel is voor een specifiek doel ontwikkeld. Wanneer je al een poosje schildert, weet je precies voor welk doel een bepaald penseel kan worden gebruikt.
Vorm van het penseel
Een waaierpenseel heeft een waaiervormig uiterlijk. De haarbundel staat rond naar buiten. Een kwaliteits waaierpenseel bestaat meestal uit marter- of dassenhaar maar kan ook van gebleekt varkenshaar zijn gemaakt. De gespleten punten van varkenshaar zorgen er voor dat de verf goed wordt opgenomen. Ook zijn varkensharen kwasten veerkrachtiger dan marter- of dassenharen penselen.
Marterharen kwast
Een marterharen penseel geeft een hele fijne streep. “Red Sable”penselen zijn gemaakt van wezel haar. Heeft een groot absorbtievermogen en is zeer elastisch. De perfecte kwast voor dunne olieverf en gouache.
Dasharen kwast
Dassenhaar is conisch gevormd. Bij de punt van het haar zit een dikke buik. Aan de wortel is dassenhaar erg dun. Op deze manier gaan de haren van de das in een penseel uit elkaar staan. Prima voor een waaierpenseel. Een nadeel is, dat dassenharen kwasten weinig verf opnemen. Wel een hele goede kwast om kleuren in elkaar te laten vloeien.
Acrylverf
Wanneer je met acrylverf werkt kun je het beste een synthetische waaierkwast aanschaffen. Deze zijn prima en niet duur. Ga je met een penseel schilderen die van dierenhaar is vervaardigd, dan zal deze bij het gebruik van acrylverf snel slijten. Een synthetische kwast slijt minder snel en behoud zijn veerkracht.
Olieverf
Met een waaierpenseel kunnen vochtige kleurvlakken gelijkmatig met elkaar worden vermengd. Het waaierpenseel is dan ook ontwikkeld voor het werken met olieverf. Storende toetsen in het schilderij kunnen met dit penseel worden geëgaliseerd. Subtiele licht effecten kunnen met een waaierpenseel worden aangebracht. Een kwast van dassenhaar is heel geschikt om met olieverf te werken en kleuren in elkaar te laten vloeien.
Aquarel
Werken met aquarel is geheel anders dan met het voorgaande medium. De haren van een waaierpenseel zullen in groepen aan elkaar gaan kleven. Modeleren met je vingers zal het effect wat je wilt bereiken beïnvloeden. Geweldig om meerdere banen van ongelijke breedte naast elkaar te trekken. Er ontstaan dan verschillende lijnstructuren.
Onderhoud penselen
Wanneer je lang met een penseel wil doen, zal deze goed moeten worden onderhouden. Tijdens het schilderen met acrylverf regelmatig je kwast reinigen met schoon water. Doe je dit niet, dan zal de ingedroogde verf je kwast achteruit doen gaan. Acrylverf verwijder je altijd met water.
Olieverfpenselen worden tijdens het schilderen altijd met terpentine uitgespoeld. Nooit met de haarkant in de terpentine laten staan. Vooral waaierpenselen zullen dan onherstelbaar worden beschadigd.
Na het schilderen
Altijd eerst de kwasten met een doekje of krant schoonmaken. Dikkere verfsoorten voorzichtig naar de haartop uitdrukken.
Waterverdunbare verf (acryl en aquarelverf) uitspoelen met schoon water. Niet met de haarbundel op de bodem van een potje gaan stampen.
Olieverfkwast uitspoelen met terpentine.
Kwasten met zachte zeep (ik gebruik meestal shampoo) in je handpalm voorzichtig wassen en dan uitspoelen tot het water schoon blijft.
Haarbundel in oorspronkelijke vorm brengen en plat neerleggen tot ze droog zijn. Dan wegzetten op een droge plek, in een pot met de haren naar boven.
https://zelfkunstmaken.nl/kwasten-en-penselen-schoonmaken/
Wil je meer weten over andere penselen klik dan op onderstaande linkjes;
https://zelfkunstmaken.nl/kattentong-penseel/
https://zelfkunstmaken.nl/de-brede-kwast-of-spalter/
https://zelfkunstmaken.nl/sleperpenseel/
https://zelfkunstmaken.nl/rond-penseel/
https://zelfkunstmaken.nl/aquarelpenselen/
https://zelfkunstmaken.nl/oosterse-penselen/
https://zelfkunstmaken.nl/platte-flat-penselen/
Kijk voor filmpjes van het waaierpenseel op mijn pinterestpagina: https://nl.pinterest.com/greetbogaard/schilderen-met-een-waaierpenseel/
Leuk dat je geïnteresseerd bent in kunst en creatief bezig zijn. Ik ben Greet Bogaard, geboren in 1954 en getrouwd met Jan. Ik werk als auteur voor een tekstbureau en mede daardoor is het idee ontstaan om een website/blog te starten. De combinatie schrijven en kunst maken is helemaal mijn ding! Kunst maken en creatief bezig zijn doe ik bijna elke dag. Ik vind echt àlles leuk om te doen! Van beeldhouwen tot schilderen en tekenen. Maar ook het werken met inkt en pastelkrijt doe ik zeer regelmatig.